“ပုခက္လႊဲတဲ့ လက္ေတြဟာ ကမာၻႀကီးတစ္ခုလံုးကိုေတာင္ခ်ဳပ္ကိုင္ လႊမ္းမိုးႏိုင္တယ္”တဲ့။ အဲဒီစကားေလးဟာ အေျပာသက္သက္ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ဆိုင္ရာနယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ေအာင္ျမင္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြက သက္ေသျပေနပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ျပင္းျပၿပီး မိမိသာဆႏၵရွိမယ္ဆိုရင္ ေအာင္ျမင္မႈကို ရရွိႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ဂႏၳဝင္ညီမငယ္မ်ား အတုယူႏိုင္ေအာင္ “ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကား ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား” ဆိုတဲ့က႑ေလးကို အပတ္စဥ္တင္ဆက္လ်က္ရွိပါတယ္။
ယခုတစ္ပတ္မွာေတာ့ ၾကံဳလာသမွ်အခက္အခဲေတြကို ရဲရင့္စြာရင္ဆိုင္ၿပီး မိမိယံုၾကည္ရာေတြကို လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ရင္း ေအာင္ျမင္မႈေတြ တေပြ႔တပိုက္ရရွိထားတဲ့ AAT Business Park ကို ဦးစီးေနတဲ့ ဆရာမ ေဒၚေအးေအးသန္႔နဲ႔ (၅)မိနစ္တာ အေမးအေျဖေလးကို ဂႏၳဝင္ညီမငယ္ေလးမ်ား အားက်အတုယူႏိုင္ေအာင္ တင္ဆက္ေပးလိုက္ပါတယ္ရွင္။
၁။ မဂၤလာပါဆရာမ။ ပထမဦးဆံုး ဆရာမအေၾကာင္းကို စာဖတ္ပရိသတ္ႀကီးနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးပါဦး။
တီခ်ယ္က ေအးေအးသန္႔ပါ။ AAT Business Park ရဲ႕ တည္ေထာင္သူနဲ႔ မန္ေနဂ်င္း ဒါ႐ိုက္တာပါ။
၂။ ဆရာမရဲ႕ပညာေရးနဲ႔ ရရွိခဲ့တဲ့ဘြဲ႔ေတြအေၾကာင္းလည္း ေျပာျပေပးပါဦး။
တီခ်ယ္ရဲ႕First Degree က ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသုိလ္ကေန B.E အင္ဂ်င္နီယာပါ။ တီခ်ယ့္ second Degree ကေတာ့ MBA Finance International University of Japan က ဂ်ပန္ကေန ၿပီးထားတာပါ။ Teacher ရဲ႕ concentration က finance ပါ။ Teacher က ILO , Entrepreneurship and SME support ရဲ႕ master trainer လည္းျဖစ္ပါတယ္။ Master Trainer ဆိုတာ trainer ေတြကို ေမြးထုတ္ေပးရတာပါ။ ဤေဆာင္းပါးကို ဂႏၲဝင္ မဂၢဇင္းမွ ေရးသားတင္ဆက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
၃။ ဆရာမရဲ႕မိသားစုဝင္ေတြအေၾကာင္းကိုလည္း အနည္းငယ္ေလာက္ ေျပာျပေပးပါ။
အေမရွိတယ္။ ေနာက္ အမ်ိဳးသားနဲ႔ သားေလးရွိပါတယ္။
၄။ ဆရာမ အခုေလာေလာဆယ္ ဦးစီးလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေလးေတြကိုလည္း ေျပာျပေပးပါဦး။
ခုေလာေလာဆယ္ AAT Business Park မွာ အခု University of Leige, Belgium နဲ႔ တြဲၿပီးဖြင့္ထားတဲ့ Executive Master in Advance Management (EMAM) ေပါ့ေနာ္။ Executive Course တစ္ခုကို တီခ်ယ္ run ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တီခ်ယ္ဟာ Mandalay region မွာရွိေနတဲ့ entrepreneur ေတြကို လုပ္ငန္းခြင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ Improve your Business ဆိုတဲ့ programme ေလးကို တီခ်ယ္ run ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ILO မွာMaster Trainer ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ SME က႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ entrepreneur အသစ္ေတြ ထြက္လာဖို႕အတြက္ တီခ်ယ္မွာ တာဝန္ရွိတဲ့အတြက္ အဲဒီအတြက္ campaign ေလးလုပ္ၿပီးေတာ့ တီခ်ယ္္ entrepreneur အခု အသစ္ (၂၄) ေယာက္ကို၊ သူတို႔ကို training ေပးေနပါတယ္။
၅။ AAT ကိုစတင္လုပ္ကိုင္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းကိုလည္း ေျပာျပေပးပါဦး။
တီခ်ယ္ ဒီ field ကိုေရာက္ေနတာ (၂၂) ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ (၁၉၉၉) ခုႏွစ္မွာ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံမွာ ပညာေရး conference တစ္ခုကို သြားတက္တဲ့အခါမွာ ဒီမတိုင္ခင္ကတည္းက ျမန္မာျပည္က ဘာလိုေနလို႔လဲ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ဘာေတြလိုအပ္သလဲ ဆိုတဲ့ question mark က တီခ်ယ္္မွာ အၿမဲရွိ္ေနတာေပါ့ေလ။ တျခားေသာ အိမ္နီးနားခ်င္းတိုင္းျပည္အျပင္မက ေတာင္အာဖရိကကို ေရာက္တဲ့အခါမွာ ကြာျခားခ်က္ေတြကို ပိုၿပီးေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီကြာျခားခ်က္ေတြက ဘာလဲဆိုတာကို အေျဖရွာတဲ့အေနနဲ႔ management ကို အဲတုန္းကတည္းက စၿပီးေတာ့ ေလ့လာလိုက္စားခဲ့တယ္။ တစ္ခါ ေတာင္အာဖရိကမွာ ဘာေတြ႕ခဲ့လဲဆိုေတာ့ employment school ေလး ေတြ႕ခဲ့တယ္။ ဒါဘာလဲဆိုရင္ ေတာင္အာဖရိကမွာ စိန္ထြက္တယ္ ေရနံထြက္တယ္ ေရႊထြက္တယ္ ကမၻာ့တတိယ အႀကီးဆံုး Victoria သေဘၤာဆိပ္ကမ္းရွိတယ္။ ဆိုလိုတာက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးေတြရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ျပည္သူေတြကို သူတို႔က အတန္းပညာက ဘယ္လိုရွိပါေစ ဘယ္အလုပ္မွာလုပ္ခ်င္သလဲ အဲ့ဒါကို employ လုပ္ဖို႔အတြက္ကို train ေပးမယ့္ employment school ေလးကို အစိုးရက ဖြင့္ထားေပးတာ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ တီခ်ယ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ လိုေနတာ အဲဒါျဖစ္ေနတယ္။ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအတြက္ စာတတ္တဲ့သူေတြေတာ့ ေရာက္လာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အလုပ္ခြင္နဲ႔ fit ျဖစ္တဲ့သူေတြ မေတြ႕ဘူး။ အဲဒါနဲ႔ တီခ်ယ္က AAT Business School ဆိုၿပီးေတာ့ (၂ဝဝ၁) ခုႏွစ္က စတင္ခဲ့တယ္။ ခုေတာ့ ေနာက္ပုိင္းတျဖည္းျဖည္းမွာ entrepreneurship ဘက္ကို ေရာက္လာခဲ့ၿပီးေတာ့ SME က႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ အဓိကကေတာ့ entrepreneur ကို ပံ့ပိုးခဲ့တာေပါ့ေလ။ အဓိက နည္းပညာပံ့ပိုးပါတယ္။
၆။ AAT အျပင္ အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ျဖစ္တာမ်ိဳး ရွိပါသလား ဆရာမ။
အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္း Distribution လုပ္တာမ်ိဳးေလးေတြ ရွိပါတယ္။
၇။ ဆရာမအေနနဲ႔ အခုလက္ရွိေနရာကိုေရာက္ဖို႔ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ အခက္အခဲေလးေတြနဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳေလးေတြကို မွ်ေဝပါအံုး။
အေတြ႕အႀကံဳေတြက အမ်ားႀကီးေပါ့။ အခက္အခဲေတြကလည္း အမ်ားႀကီးေပါ့။ (၂၂) ႏွစ္တာကာလမွာ အခက္အခဲတစ္ခုကို ေျဖရွင္းၿပီးတဲ့အအခါ ငါေျဖရွင္းၿပီးသြားၿပီဆိုၿပီး စိတ္ခ်လက္ခ်အိပ္လုိက္ႏိုင္ေပမယ့္ ေနာက္တစ္ေန႔ မနက္က်ေတာ့ မတူညီတဲ့ ေနာက္ထပ္အခက္အခဲတစ္ခုက အၿမဲေရာက္လာတဲ့အခါမွာ အခက္အခဲေတြက အမ်ားႀကီးေပါ့ေလ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ HR အခက္အခဲေပါ့။ ဘဝမွာ ႀကီးက်ယ္တဲ့ finance အခက္္အခဲႏွစ္ခါႀကံဳခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါကုိ ေက်ာ္လႊားႏိုင္ခဲ့တယ္။ HR အခက္အခဲေတြျဖစ္တယ္။ ဒါကိုလည္း ဒီလိုပဲေက်ာ္လႊားခဲ့ရတာေပါ့။ ဆိုေတာ့ အခက္အခဲေတြက အၿမဲတမ္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစကတည္းက ဒီအလုပ္ေတြကို္ ကိုယ္တိုင္ေအာက္ေျခကစၿပီးေတာ့ လုပ္ခဲ့သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဒီအခက္အခဲေတြကို ေက်ာ္လႊားတဲ့အခါမွာ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ထဲထဲဝင္ဝင္္သိထားတဲ့သူ တစ္္ေယာက္အေနနဲ႔ အရမ္းႀကီးမခက္ခဲဘူး။ ေနာက္ၿပီး မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းေကာင္္းေတြ ေပါတဲ့အတြက္ အခက္အခဲေတြေက်ာ္လႊားတဲ့အခါမွာ ခဏေလးနဲ႔ ေျပလည္သြားတာမ်ားပါတယ္။ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းေတြရဲ႕ ခ်စ္ခင္မႈကလည္း လုပ္ငန္းလုပ္တဲ့ေနရာမွာ အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။
၈။ အခုေလာေလာဆယ္ AAT မွာ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးေနတဲ့ သင္တန္းအမ်ိဳးအစားေတြက ဘာေတြရွိလဲ ဆရာမ။
တီခ်ယ္ဆီမွာ ခုနကေျပာသလို entrepreneurship နဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ရွိရင္ modules ေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ Marketing, Human Resource, People Management, People and Productivity, Costing, Record Keeping, Finance, Stock Control, Financial Planning ဒါကေတာ့ သာမန္ course ေလးေတြေပါ့ေလ။ ခုနကေျပာသလို executive course ေတြနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ရွိရင္ University of Liege တြဲၿပီးေတာ့ တီခ်ယ္တို႔ Executive Master in Advance Management ဆိုတာ လူႀကီးေတြအတြက္ေပါ့။ လူႀကီးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ေလး သူတို႔ရဲ႕လုပ္ငန္းေတြကို restructure လုပ္ခ်င္တဲ့သူေတြ အတြက္ေပါ့။ အဲဒီ လုပ္ငန္းရွင္ ေတြဆိုတဲ့ထဲမွာ အစိုးရပိုင္းကလူႀကီးေတြလည္း လာတက္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္္ ဆယ္တန္းေျဖထားတဲ့ လူငယ္ေတြအတြက္ HND ေပါ့ Higher National Diploma ဖြင့္ထားပါတယ္။
၉။ အနာဂတ္မွာ AAT ကို ဒီထက္ပိုေအာင္ျမင္ေအာင္ ဘယ္လိုမ်ိဳးခ်ဲ႕ထြင္သြားမယ္လို႔ စီစဥ္ထားပါသလဲ ဆရာမ။
တီခ်ယ္တို႔က အစကတည္္းက လမ္းေၾကာင္းကို ေသခ်ာေရြးၿပီးမွ သြားထားတာေလ။ ျမန္မာျပည္မွာ ပထမဦးဆံုး Business School ပါ။ Business ကို စၿပီးေတာ့တကယ္သင္ခ်င္တဲ့ လုပ္္ငန္းရွင္ေတြကို စာသင္ခန္းထဲေရာက္ေအာင္ Private Section ကေနစခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းပါ။ အခုလည္း တကယ္ပဲ focus လုပ္ထားတာပါ။ entrepreneur ဆိုေတာ market က က်ဥ္းတယ္္။ အဲဒီက်ဥ္းက်ဥ္းေလးကိုပဲ တကယ့္specilize လုပ္ၿပီး တကယ္ core competence နဲ႔သြားေနတာပါ။ ေရရွည္မွာလည္း တီခ်ယ္တို႔က ဒီလမ္းကိုပဲ ဆက္သြားဖို႔ရွိတယ္။ တစ္ခုပဲရွိတယ္ ျမန္မာျပည္မွာ အဓိကလုိေနတာ vocational ေပါ့။ အဲဒီ vocational ကိုပဲ ေတာ့ diversity လုပ္ဖို႔ရွိပါတယ္။
၁ဝ။ အလုပ္ေတြေၾကာင့္ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္တဲ့အခါ အပန္းေျဖဖို႔ ဘာေတြကိုလုပ္ရတာႏွစ္သက္ပါသလဲ။
တရားထုိင္ရတာကေတာ့ တီခ်ယ္ရဲ႕ နံပါတ္ (၁) အလုပ္ပါပဲ။ က်န္တာေတာ့ ခရီးသြားတယ္။ တရားထုိင္္လိုက္တာနဲ႔ ခရီးသြားတာ အဲဒီကိစၥေတြက တီခ်ယ္အတြက္ အလုပ္ၿပီးရင္ ေနာက္ထပ္ႏွစ္ခုေပါ့ေနာ္။
၁၁။ အခက္အခဲေတြကို ရင္ဆိုင္ရတဲ့အခါ ႀကံ့ႀကံ့ခံႏိုင္ေအာင္ ဘယ္လိုမ်ိဳးစိတ္ဓာတ္ကို ေမြးျမဴထားလဲ ဆရာမ။
တီခ်ယ္က အၿမဲတမ္း အေကာင္းျမင္္တတ္ပါတယ္။ အခက္အခဲေတြကို ထုိင္ၿပီးcount လုပ္ၿပီး ဒါဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ဘယ္ဝါ့ေၾကာင့္္ဆိုၿပီး ေတြးဖို႔အခ်ိန္မရဘူး။ ေတြးခ်င္ေတာင္ ေတြးဖို႔ အခ်ိန္မရဘူး။ ဒါျဖစ္သြားၿပီ ဘာဆက္လုပ္ရမလဲဆိုတာပဲအၿမဲေတြးတယ္။ Positive attitude ေပါ့ေလ။ ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ ဘာေၾကာင့္္ ျဖစ္္ရတာလဲ ဆိုၿပီး မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္္လိုက္လုပ္္တဲ့စိတ္ေပါ့။ ႀကီးလာတဲ့အခါေရာက္ေတာ့ Things are going on ပဲ။ Some circumstances are out of my control ေလ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကုိယ့္ control ေအာက္ မရွိတဲ့ ကိစၥေတြဆို သိပ္မပူတတ္ေတာ့ေအာင္ စိတ္ကိုေလ့က်င့္တယ္။ meditation လုပ္တဲ့နည္းေတြနဲ႔ပဲ စိတ္ကို ေလ့က်င့္တယ္။
၁၂။ ဆရာမ အေနနဲ႔ အၿမဲမပ်က္ self-improvement ေတြၿဖစ္ေနေအာင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဘယ္လို train လုပ္ေလ့ရွိပါသလဲ။
တီခ်ယ္က အစကတည္းက self-study လုပ္ၿပီးေတာ့ ဒီလမ္းေၾကာင္းထဲ ေရာက္္ေနတာေလ။ MBA ႏွစ္ႏွစ္ကို full time တက္တာကလြဲရင္ က်န္တာက ကိုယ့္ကိုယ္ကို အၿမဲတမ္း self-study လုပ္ၿပီးေတာ့ ဒီေက်ာင္းကို run ေနတာေလ။ စာအၿမဲတမ္းဖတ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တီခ်ယ့္က ILO မွာ master trainer ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ILO က တီခ်ယ္ကို နည္းပညာအသစ္ေတြ regularly ေပးေနတာ ရွိတယ္ေပါ့။ အဲဒါက တီခ်ာ့အတြက္ training တစ္္မ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ တီခ်ယ္က အၿမဲတမ္း learning အၿမဲတမ္းလုပ္ေနတယ္။ ဘာမွ learn လုပ္ဖို႔မရွိေတာ့ရင္ေတာင္ ဝိပႆနာ learn လုပ္တယ္။ တီခ်ာအတြက္ သိစရာေတြ က်န္ေနေသးတာေပါ့ေနာ္။
၁၃။ စာအုပ္ေတြဖတ္ရင္ေရာ ဘယ္လိုမ်ိဳးေလးေတြ ဖတ္ျဖစ္လဲ ဆရာမ။
အရင္တုန္းကေတာ့ စံုေထာက္ဝတၳဳေတြေပါ့ ေမာင္ထြန္းသူတို႔ ေမာင္မိုးသူတို႔ Detective လိုမ်ိဳးေပါ့ေနာ္ ။ စံုေထာက္ရယ္လို႔ေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ အဲသေဘာ ခပ္ဆန္ဆန္ business related like adventure, mystery အဲဒါမ်ိဳးေလးေတြ။ ခုေနာက္ပိုင္္းေတာ့ ဝိပႆနာနဲ႔ ပတ္သတ္တာေလးေတြ ဖတ္ခ်င္ေနတယ္ေပါ့ အဲဒါေလးေတြ ကုိယ္အတြက္သိဖို႔ လိုေနသလားေပါ့။ ဒါေၾကာင့္္ အဲဒါေလးေတြ ဖတ္ျဖစ္တယ္။ ေမာင္ထြန္းသူတို႔ ေမာင္မိုးသူတို႔ကို ခဏနားထားလုိက္တယ္ေပါ့။
၁၄။ ဆရာမအေနနဲ႔ မိသားစုနဲ႔ အလုပ္ကို ဟန္ခ်က္ညီညီျဖစ္ေအာင္ အခ်ိန္ေတြကို ဘယ္လိုစီမံပါသလဲ။
ဟိုးအရင္တုန္းကေတာ့ Business မွ Business ပဲဆိုၿပီး မိသားစုကို အၿမဲတမ္း second priority ေနရာမွာ ထားတာေပါ့။ အဲဒီအတြက္ အက်ိဳးဆက္က suffering ရွိတာေပါ့။ ကေလးဆိုရင္လည္း ကိုယ့္ကို သူအေဖေလာက္ မခ်စ္တာေတြဘာေတြ ရွိတာေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ တျခား ကိုယ္ကိုယ္တိုင္္လည္း အဲလိုစိတ္မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္တမ္းလည္း သူ႔ကို အဲလိုမထားႏိုင္ဘူး။ ၿပီးေတာ့သူက တစ္္ဦးတည္းေသာသားလည္း ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ တီခ်ယ္integrate လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားတယ္။integrate ဆိုတာ ဥပမာ business trip ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီမွာ သူလည္းပါႏိုင္ေအာင္ သူ႔အားလပ္ရက္မွာစီစဥ္တဲ့business trip ေပါ့။ အေမကအလုပ္လုပ္ ကေလးကေလွ်ာက္လည္ဆိုေတာ့ balance ဆိုတာထက္ integrate ျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားထားေတာ့ integrated ျဖစ္ေနတာေပါ့။ Business မဆန္္ဘူးပဲေျပာေျပာ professional မဆန္ဘူးပဲေျပာေျပာ ကုိယ္ကမိခင္ဆိုေတာ့ ကေလးကို ဒီလိုေတာ့လည္း မထားႏိုင္္ဘူးေပါ့။ Integrate လုပ္လုိက္တာ အားလံုးကို ease ျဖစ္ေစတယ္ေလ။ ကိုယ့္အေမ ဘယ္ေလာက္အလုပ္လုပ္ေနသလဲဆိုတာကို သူတို႔ျမင္လာတယ္။
၁၅။ လူေတြဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲေအာင္ျမင္ေအာင္ျမင္ ေအးခ်မ္းစြာ နားခိုခ်င္တဲ့ အသိုက္အၿမံဳေလးေတြရွိတတ္ၾကတယ္တဲ့။ ဆရာမရဲ႕ကြန္းခိုရာေလးကို ေဝဆည္ေနေစဖို႔ ဘာေတြလုပ္ျဖစ္လဲဆရာမ။
ဘာေတြလုပ္ျဖစ္လဲဆိုေတာ့ openness ေပါ့ေနာ္။ မိသားစုဝင္ေတြၾကားထဲမွာ open ျဖစ္္တယ္။ အရင္္တုန္းကေတာ့ ကိုယ္ႀကိဳက္္တာ ကိုယ္လုပ္ေပါ့။ ျငင္းခံုၾကတာေပါ့။ ခုက်ေတာ့ သူ႔ကိုတစ္လွည့္ေပးလုပ္တာမ်ိဳး ၊ ကုိယ္မႀကိဳက္ေပမယ့္္လည္း သူႀကိဳက္တဲ့ ကားကို ကိုယ္ကနဲနဲဝိုင္းၾကည့္္ေပးတာမ်ိဳး လုိက္္ေလ်ာေပးတာမ်ိဳးေတြ လုပ္တယ္ေပ့ါ။ အဲဒီအတြက္ ကုိယ္္တရားထုိင္ရင္လည္း သူတို႔က ကိုယ့္္အတြက္ support လုပ္တာမ်ိဳး တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္နားလည္မႈပါပ။ဲ အေထြအထူးေတြေတာ့ အမ်ားႀကီးမလုပ္ျဖစ္ပါဘူး။ နည္းနည္္းနားလည္ ခြင့္လြတ္ေပးတယ္ေပါ့ေနာ္။
၁၆။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ေမြးရာပါ management skills ေတြရွိေနတယ္တဲ့ ဆရာမေရ။ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ အဲဒါကို ဘဝေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အသံုးခ်တတ္ဖို႔ နည္းလမ္းေလးေတြကို ေဝမွ်ေပးပါဦး။
တီခ်ာကေတာ့ အၿမဲတမ္းေျပာတယ္။ ေကာ္ဖီတစ္္ခြက္ေတာင္မွ management လိုတယ္ေလ။ ေကာ္ဖီ ပန္္းကန္္ျပားနဲ႔ ပန္းကန္လံုးနဲ႔က ဆင္တူျဖစ္္ရမယ္။ ေကာ္ဖီကလည္း တစ္လံုးလို ေလးျဖစ္ရမယ္။ဗန္းကေလးလည္းပါရမယ္၊ တစ္႐ွဴးေလးလည္းပါရမယ္။ ဒါ management ပဲ။
အဲေတာ့ management ဆိုတာ အေထြအထူးမဟုတ္ဘူး။အခ်ိန္မီျဖစ္ရမယ္ဆိုတာလည္း management ပဲေလ။ ဆိုေတာ့ မိန္းကေလးေတြမွာ ဒါေတြက ပါလာၿပီးသား။ နဲနဲစိတ္ဝင္စားၿပီးေတာ့ လူေတြကို ဘယ္လိုေလးလုပ္ေပးရင္ ေကာင္းမလဲ ဆိုတာမ်ိဳး ဘယ္လိုေကာင္းေအာင္ လုပ္မလဲ ဆိုတဲ့စိတ္ကေလးနဲ႔ေပါ့။
ေနာက္တစ္ခုက work for the cause, not for the company ဒီမွာမုိ႔လို႔လုပ္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳးထက္ ဘယ္လိုအေၾကာင္းရင္းနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနသလဲ ဆိုတာရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဥပမာ တီခ်ယ္ဆိုရင္ ဘာအတြက္အလုပ္လုပ္ေနသလဲဆိုရင္ အရမ္းေအာင္ျမင္ခ်င္ခဲ့တာကိုး။ achievement အရမ္းရခ်င္ခဲ့တာ။
မိန္းကေလးေတြမွာ ဒီလိုအေၾကာင္းရင္းေတြနဲ႔ဆိုရင္ management ဟာ သူ႔အလိုလိုတြဲပါလာမွာပဲေလ။ သူတို႔မွာ အေျခခံရွိေနၿပီးသား။ ဘာအတြက္လုပ္ေနတာလဲ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေအာင္ လုပ္မလဲ ဆိုတဲ့စိတ္ကေလးပဲ။ အဓိကကေတာ့ attitude ပါပဲ။ ဘယ္လိုစိတ္ထားနဲ႔ အလုပ္လုပ္မလဲ။ ၿပီးစလြယ္ ေဖ်ာ္ထားတဲ့ ေကာ္ဖီတစ္ခြက္ကလည္း ေကာ္ဖီပါပဲ။
အခုနကေျပာသလို ေသာက္ခ်င္စဖြယ္ေလး ျဖစ္ေနတာကလည္း ေကာ္ဖီပဲ။ အဲဒီႏွစ္ခုရဲ႕ ကြာျခားခ်က္္က အဲဒီအခ်ိန္မွာထားတဲ့ စိတ္ထားပဲေပ့ါ။ အဲေတာ့ အဲဒီႏွစ္ခု ကြာျခားခ်က္က ၾကည့္လုိက္ရင္ management လို႔ ထင္ရတာေပါ့။ တကယ္ေတာ့ ဒီလူႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ စိတ္ထားပါပဲ။ ခုနကေျပာသလို cause ေပါ့။ အေၾကာင္းရင္းအတြက္ အလုပ္လုပ္တာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ company အတြက္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့သူေတြ ရွိတယ္ေလ။
ဘယ္မွာမို႔လို႔လုပ္တယ္ဆိုတဲ့သူေတြက်ေတာ့ တစ္ေနရာမွာပဲ ရပ္ေနတာေပါ့။ cause အတြက္ အလုပ္လုပ္သူေတြက်ေတာ့ အၿမဲတမ္း improve ျဖစ္ေနတာေပါ့။ အဲဒီေနာက္မွာ management ဟာ အလိုလိုတြဲပါလာတာပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ကုိယ့္အေမလဲ manager လို႔သာနာမည္တပ္မခံရတာ မီးဖိုေခ်ာင္မွာ manager ပဲေလ ။ ဟင္းပြဲေတြ အခ်ိန္မီထြက္ဖို႔နဲ႔ သက္သက္လြတ္က သက္သတ္လြတ္၊ ကေလးအတြက္က ကေလး၊ အခ်ိန္မီထြက္ဖို္႔က သူ႔မွာ အခ်ိန္မီ စီစဥ္ရတာပဲ။ အကုန္လံုး talents ကရွိၿပီးသားပဲ။ ဘာအတြက္လုပ္သလဲ ဆိုတဲ့ attitude ေလးပါပဲ။ ဒါမွ သူတို႔ရဲ႕ talents ေတြ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မွာေလ။ Talents ေတြ ေဖာ္ထုတ္တာကို လူေတြက တကူးတကအလုပ္လို႔ ထင္္ေနတယ္။ အဲဒီစိတ္ထားေလးနဲ႔ ဘယ္လိုေကာင္းေအာင္္လုပ္မလဲဆိုတဲ့ စိတ္ထားေလးနဲ႔ point of view ေလးကပဲ သူတို႔ရဲ႕ရလဒ္ကို ေျပာင္းလဲေပးမွာပဲေလ။
၁၇။ ဘဝကိုတိုးတက္ေအာင္ျမင္ေအာင္ၾကိဳးစားေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးေတြအတြက္ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားျမင့္တင္ေပးႏို္င္မယ့္ အားေပးစကားေလးေျပာေပးပါဦး။
တီခ်ာငယ္ငယ္ေလးတုန္းက အၿမဲတမ္းေတြးတယ္။ company ပုိင္ရွင္ ဘယ္ေတာ့မွျဖစ္ႏိုင္မယ္ မထင္္ခဲ့ဘူး။ အဲလိုမ်ိဳးေလ။ ကုိယ္ကုိယ္တိုင္လည္း အင္ဂ်င္နီယာဆိုေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕dream စိတ္ထဲမွာ အခ်ိန္တန္ရင္ ႐ံုးသြား၊ ျခင္းကေလးဆြဲၿပီးအိမ္ျပန္၊ လမ္းမွာအသီးအရြက္ေလးဝင္ဝယ္ ညေနက်ရင္ထမင္းခ်က္စား ဒီေလာက္ပဲ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဒီလိုပဲျဖစ္မယ္ ထင္တာပဲေလ။ ဆိုလိုတာကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ ဘာမွမရွိဘူး။ Nothing is impossible.
၁၈။ ဆရာမအေနနဲ႔ ဘာမ်ားျဖည့္စြက္ၿပီး ေျပာခ်င္္တာေလး ရွိေသးသလဲ။
တီခ်ယ္ကေလ SME support နဲ႔ Entrepreneurship program ရဲ႕ Master Trainer ျဖစ္ၿပီးေတာ ့ျမန္မာျပည္ရဲ႕ SME က႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းက တာဝန္ရွိေနေတာ့ ဒီလုပ္ငန္းရွင္္ျဖစ္လိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေလးေတြ အကူအညီလိုတယ္္ ဒါကိုျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ တီခ်ယ္ ကူညီေပးခ်င္ပါတယ္။ တကယ္လည္းပဲ တီခ်ယ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ SMe အရမ္းနည္းေသးတယ္္။ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ အသင့္ေတာ္ဆံုးက SMEပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ႐ံုးကို အခ်ိန္ေပးၿပီး ေတာ့ အၿမဲတမ္း သြားေနရတာဟာ သူတို႔အေနနဲ႔ family life ျဖစ္လာရင္ အရမ္းႀကီးမလြယ္ေတာ့ဘူး။ SMEကက်ေတာ့ သူတို႔ဘဝကို သူတို႔ control လုပ္ႏိုင္တယ္၊ သူတို႔အလုပ္ခ်ိန္ကိုသူတို႔ control လုပ္ႏိုင္တယ္။ ေနာက္ ခုနကေျပာတဲ့ balance တို႔ integration တုိ႔က သူတို႔လုပ္ငန္းရွင္ျဖစ္္မွ လုပ္ႏိုင္မယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သူတို႔လုပ္ခ်င္တယ္ ျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ တီခ်ယ္္က ကူညီခ်င္္ပါတယ္။
၁၉။ ဆရာမကို ဒီလိုမ်ိဳးအရမ္းေအာင္ျမင္ခ်င္ေအာင္ ဒီလိုအရမ္းႀကိဳးစားခ်င္စိတ္ရွိေအာင္ ဘာေတြက လႈံ႕ေဆာ္ေပးခဲ့တာလဲ။
ဘာေတြက လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့တာလဲဆိုရင္္ တီခ်ယ့္ရဲ႕ ျဖစ္ခ်င္စိတ္ပါပဲ passion ေပါ့ေနာ္။ ျဖစ္္ခ်င္္စိတ္က တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ မရပ္ဘူး ျမင့္ေနတယ္ ဓာတ္ေလကားလိုပဲ အၿမဲျမင့္ေနတာ ျပန္မက်သြားဘူး။ တစ္ခုၿပီးရင္္ေနာက္္တစ္ခု ျဖစ္ခ်င္ေနတာ။ တီခ်ယ္္ရဲ႕ ျဖစ္ခ်င္္စိတ္ေတြကပဲ ျဖစ္ေနတယ္ထင္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက တီခ်ယ့္ ဂ်ပန္က ျပန္လာခဲ့ၿပီးေနာက္မွာ ျဖစ္ခ်င္စိတ္ထက္ ပိုသြားတာက တကယ္ေကာင္းခ်င္္တဲ့စိတ္၊ ေကာင္းေအာင္ လုပ္္ခ်င္စိတ္၊ ေနာက္ၿပီး လူေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ contribute လုပ္ခ်င္္စိတ္၊ ဒီဟာေတြကပဲ တြန္းအားျဖစ္သြားတာေပ့ါေနာ္။ ဒါေပမယ့္ တီခ်ယ္က ခုနကေျပာသလို ပါပဲ တကယ္ေကာင္းတဲ့ Exclusive ျဖစ္ခ်င္တာေပါ့။ Unique, exclusive ျဖစ္ခ်င္တယ္။ ဒီစိတ္ကပဲ ကိုယ့္ကို အေကာင္းဆံုးလုပ္ေအာင္ တြန္းအားေပးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
၂ဝ။ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ တစ္ခုခုလုပ္ခ်င္တဲ့အခါ မွာ passion ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာေလး ေျပာျပေပးပါဦး ဆရာမ။
အရမ္းအေရးႀကီးတယ္။ passion က 100% ပါပဲ။ လူေတြကထင္္တယ္ နည္းပညာ ဘာညာေပါ့ေနာ္။ တီခ်ယ္ကိုယ္တိုင္ကလည္း ဉာဏ္အရမ္းေကာင္းေတာ့ တစ္ခုခုဆိုလို႔ရွိရင္ တစ္ခါတစ္ရံမွာ passion မရွိရင္ ငါလုပ္ရင္္ရပါတယ္ဆိုၿပီး ပစ္ထားတယ္ ဘယ္ေတာ့မွ မျဖစ္သြားဘူး။ တစ္ခါတစ္ေလမွာ ကိုယ့္မွာ resources ေတြ limited ျဖစ္ေနရင္ေတာင္မွ passionate ျဖစ္ရင္ ျဖစ္ကိုျဖစ္တယ္။ ဆိုေတာ့က် ျဖစ္ခ်င္စိတ္က အရမ္းအေရးႀကီးတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ခုမွာသာ တီခ်ယ္ ဝိပႆနာလုပ္လို႔ ဒီဟာေတြဟာ ကိုယ့္ရဲ႕ control ေအာက္မွာမရွိဘူးဆိုတာကို လက္ခံႏိုင္လာတာ။ အရင္တုန္းကက်ေတာ့ ဘာလို႔မျဖစ္ႏိုင္ရမွာလဲ ဆိုၿပီးေတာ့ အိမ္မက္ထဲမွာ အၿမဲတမ္းလာတယ္။ ျဖစ္ခ်င္စိတ္ေနာက္ကို လိုက္ရင္းနဲ႕ပဲ ျဖစ္လာတာေပါ့ေနာ္။
passionate ျဖစ္ဖို႔က အရမ္းအေရးႀကီးတာေပါ့။ အခုေတာ့ ကုိယ့္ passion က ဝိပႆနာျဖစ္ေနေတာ့ ဟို နိဗၺာန္ရခ်င္တဲ့ passion ေလးျဖစ္တယ္ေပါ့။ အရင္တုန္းကက်ေတာ့ ဒါဘာလို႔မျဖစ္ရမွာလဲ ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့။ ေနာက္ၿပီး မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ပိုၿပီးေတာ့ ျဖစ္ခ်င္တယ္။ တီခ်ယ္တို႔ေခတ္တုန္းက ခုလိုမ်ိဳး သြားလာလႈပ္ရွားေနရင္ အရမ္းကို ထူးျခားတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အင္မတန္ကို ဗိုင္းေကာင္းေက်ာက္ဖိေလး ရွိေနတဲ့အခါမွာ တီခ်ယ္ ဒီလိုမ်ိဳး သြားလာၿပီးေတာ့ လႈပ္ရွားေနတယ္။ မနက္ေလယာဥ္နဲ႔သြားလုိက္ ညေနေလယာဥ္နဲ႔ျပန္လာလိုက္။ ၿပီးရင္ ႐ံုးကို ျပန္မေရာက္ေသးဘူး customer side ကို ဝင္ၾကည့္တာမ်ိဳးေတြ၊ ဘာေတြနဲ႔ ဆိုေတာ့ အရမ္းထူးျခားၿပီးေတာ့ တီခ်ယ္က တကယ့္ကို လူထူးလူဆန္းေပါ့ေနာ္ အဲဒီတုန္းက။
အဲဒီတုန္းကဆို တခ်ိဳ႕ေသာဒီလို သိပ္ကို traditional ျဖစ္လြန္းတဲ့ circle နဲ႔ discrimination ေတြခံစားရတာေပါ့ေနာ္။ တစ္ခါ အမ်ိုဳးသားေတြနဲ႔က်ျပန္ေတာ့လည္း အလုပ္လုပ္တဲ့အခါမွာ သူတို႔က သူတို႔ေလာက္မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး ဆိုတာမ်ိဳး အၿမဲတမ္း မေျပာေပမယ့္လည္း ဖယ္ထားတာမ်ိဳးေတြေပါ့။ တစ္ခါတစ္ေလ အသာေလးပဲ ကိုယ့္ကို ျဖတ္ေက်ာ္သြားတာမ်ိဳး။ အဲလိုမ်ိဳးေလ ကိုယ္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳးစားထားရတဲ့ဟာကို သူတို႔ရဲ႕ ထမင္းဝိုင္းတစ္ဝုိင္းနဲ႔လည္း တစ္ခါတစ္ေလ အဆံုးအျဖတ္ေပးၿပီးေတာ့ ကုိယ့္အေပၚထားတဲ့ ဂတိေတြဘာေတြဖ်က္သြားတာမ်ိဳးေလးေတြ ႀကံဳရေတာ့ မခံခ်င္ဘူးေလ။
အဲတုန္းက အဲလို ခုနကေျပာသလို business lady မွ မရွိေသးတာ။ အဲတုန္းက တီခ်ယ္က (၂၄-၂၅) ပဲရွိေသးတာ။ အသြားအျပန္ေလယာဥ္နဲ႔။ သူတို႔က အိမ္ထဲကေတာင္ မထြက္ရတဲ့သူေတြ။ ညမုိးခ်ဳပ္ရင္ မထြက္ရတဲ့သူေတြ။ တီခ်ယ္က ေလယာဥ္နဲ႔သြားလိုက္ ေလယာဥ္နဲ႔ျပန္လိုက္ အလုပ္လုပ္လိုက္ ေနာက္ ကိုယ္တိုင္ဦးစီးတာဆိုေတာ့ လုပ္ငန္းကိုကိုယ္တိုင္လုပ္ေနတာဆိုေတာ့ အဲဒီမွာ သူတို႔ရဲ႕အျမင္မွာ အရမ္းကို out of the circle ျဖစ္ေနတာေပါ့။ ဆိုတဲ့ခါက်ေတာ့ ဒါကိုလည္း မခံခ်င္ဘူး။ မခံခ်င္ေပမယ့္လည္း ကိုယ္ရဲ႕ life က သူတို႔လို အဲလိုထိုင္ၿပီး စိတ္ဆိုးေနဖို႔လည္း အခ်ိန္မရွိဘူး။ ဆိုေတာ့ ကုိယ ့္life ကိုက တစ္ခုၿပီးရင္ ေနာက္တစ္ခု တေရာတပါး သြားေနရတာေလ။ အဲလို တေရာတပါး သြားေနရတာကပဲ အၿမဲတမ္း ကိုယ့္အတြက္ အရာေလးေတြ ထင္သြားတာေပါ့ေနာ္။ milestones ျဖစ္သြားတာေပါ့ေနာ္။ ပထမကေတာ့ ဒါလုပ္ေနရတာ ပင္ပန္းတယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္လည္း milestones ေတြပါပဲ။
၂၁။ အခု Entrepreneur လုပ္ေနတဲ့မိန္းကေလးေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ ထက္ျမက္ၾကတယ္၊ ထူးခြ်န္ၾကတယ္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အိမ္ေထာင္ဘက္ေတြ ေရြးခ်ယ္ဖို႔ခက္ေနတာကိုေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီအတြက္ေရာ Teacher အေနနဲ႔ ဘာ suggestion ေပးခ်င္လဲ။
Follow your heart ပဲေလ တီခ်ယ္ကက်ေတာ့ ခုနကလို ေရြးခ်ယ္ဖို႔ ခက္ေနတာတို႔ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ ခက္ေနတာတို႔ ဆိုတာ ကုိယ့္ရဲ႕တကယ့္ true heart ဆိုရင္ ဘာပဲလာလာ လက္ခံႏိုင္တယ္ေလ။ အလုပ္မလုပ္လဲ လက္ခံႏိုင္တယ္။ ဝင္ေငြမရွိလည္း လက္ခံႏိုင္တယ္ေလ။ တီခ်ယ္က်ေတာ့ သူ႕ကိုသြားၿပီးေတာ့ depend လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့သူမဟုတ္္ေတာ့ တီခ်ယ္ကဆို ဘာပဲလာလာ အဆင္ေျပတယ္။ ကုိယ့္ဟာကိုပဲ။ အဲဒါက တီခ်ယ္အတြက္ ျပႆနာ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ Follow your true heart ပဲ ကိုယ့္ႏွလံုးသားက ဘာေျပာလဲ အဲတိုင္္းပဲ follow လုပ္ဖို႔ပဲေလ။ ဘာပဲျဖစ္္ျဖစ္ ကိုယ္ကခံစားႏိုင္တာေပါ့ေနာ္။ ကိုယ္ေရြးခ်ယ္ထားတာကိုး။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ခုနကေျပာသလိုဟာနဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္အရာကမွ perfect မျဖစ္တာပဲေလ perfect မျဖစ္တာဆိုေတာ့ ကိုယ့္ႏွလံုးသားကိုပဲကိုယ္ စစ္မွန္သလား ေမးဖို႔ပဲေပါ့ေနာ္။ သိ္ပ္ သူမ်ားကို သြား depend လုပ္ရင္ေတာ့ ဘယ္အရာမွ ျပည့္စံုတယ္လို႔ ခံစားရမွာမဟုတ္ဘူး။ တီခ်ယ္ကက်ေတာ့ independent ဆိုေတာ့ ဘာမွမလာလည္း ကိစၥမရွိဘူး။
မိန္္းကေလးေတြ ဘာလို႔ေရြးေနတာလည္းဆိုရင္ ခုနကေျပာသလို သူတို႔ေရြးေနတာက အမ်ိဳးသားကိုမဟုတ္ဘူး။ security ကိုေရြးေနတာ။ security ကို ေရြးေနတယ္ ဆိုကတည္းက ကိုယ္က independent မျဖစ္လို႔ sustainable မျဖစ္လို႔ survive မျဖစ္လို႔ပဲေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့က် အဲဒါမွန္သမွ် ျပည့္စံုေတာ့မွ secure ျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူးေလ။ ဘယ္သူမွလဲ perfect မျဖစ္ဘူးေလ။ အဲလိုမ်ိဳးေလးေတြရွိတာေပါ့။ တကယ္တမ္းကိုယ့္ဟာကုိယ္လည္း sustainable ေတာ့ ျဖစ္ရမယ္။ ကုိယ့္ကိုယ္ကိုလည္း ယံုၾကည္မႈရွိရမယ္။ ကုိယ္တိုင္လည္း ရပ္တည္ႏိုင္ရမယ္။ ဒါအျပင္ content ျဖစ္ရမယ္။ ေက်နပ္ႏိုင္ရမယ္။ ကုိယ့္ေရြးခ်ယ္မႈအတြက္ ကုိယ္ေက်နပ္ႏိုင္္္ရမယ္။ သိပ္ကို demand ျဖစ္လို႔မရဘူးေလ။ အကုန္လံုးကိုပဲ ဘယ္ျဖစ္ႏိုင္မွာလဲ။ တီခ်ယ္ အဲဒီကိစၥမွာေတာ့ အစကတည္းက အရမ္း ျပတ္ျပတ္သားသားရွိတယ္ေလ။ တီခ်ယ့္ကို ဘာေတြမွ မတင္ေတာင္းလည္း ကိစၥမရွိဘူး အဲဒီဟာေတြက တီခ်ယ္ criteria ဒါေတြမပါဘူးေပါ့ေနာ္။ ခုနေျပာသလိုေပါ့ ေရြးရခက္တဲ့ ျပႆနာေတြ ေလးေတြ ရွိေနရတယ္ဆိုတာ criteria ႐ႈပ္ေနလို႔ေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္ရမယ္ ဘာရွိရမယ္ဆိုတဲ့ criteria ေပါ့ေနာ္။ တကယ္တမ္း ကိုယ့္ဘဝကို ကိုယ္ပဲ ရင္ဆိုင္ရတာ။ ကိုယ့္အေျခေနနဲ႔ ကိုယ္ပဲေပါ့ေနာ္။ ကိုယ္မခံစားတတ္္ရင္ ကုိယ္မေပ်ာ္ရင္ အလကားပဲ ဘာမွလုပ္လို႔မရဘူးေလ။ ကုိယ္စိတ္မခ်မ္းသာရင္ေပါ့ေနာ္။
ကုိယ့္ကို ဘာမွေပးမေနဘူး ခ်မ္းသာမႈေတြလည္ မေပးေနဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း ကိုယ္ content ျဖစ္မယ္ေပါ့ တစ္ဖက္ကေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့ sustainable ျဖစ္တဲ့ ကိုယ့္ဝင္ေငြကုိယ္ရွိရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ့။ တီခ်ယ္က ဒီ လုပ္ငန္းလုပ္တာေတာင္ I have never been the shadow of other person ေလ။ အဲလိုမ်ိဳး ဟို ဘယ္သူ႔ shadow နဲ႔မွမဟုတ္ပဲ ကိုယ့္ဟာကို္ယ္ပဲ ျဖစ္ခ်င္တာေလ။ ဒါဘယ္သူ႕ေၾကာင့္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြ သိပ္မျဖစ္ခ်င္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဟိုလူနဲ႔ေပါင္းတယ္ ဒီလူနဲ႔ေပါင္းတယ္ ေပါင္းလုပ္တယ္ဆိုတာမ်ိဳး တီခ်ယ္ သိပ္မလုပ္ဘူး။ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ပဲ လုပ္ႏိုင္တာေတြကိုပဲ လုပ္တယ္။ မလုပ္ႏိုင္ရင္ ဒီတိုင္းပဲထားလိုက္တယ္။ သိပ္ၿပီး over shadow လည္း အျဖစ္မခံခ်င္ဘူး။
ပရိသတ္ႀကီးေရ…
မိန္းမသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ယံုၾကည္ရာကိုၿမဲၿမံစြာ မဆုတ္မနစ္ေသာ ဇြဲလႈ႔ံလေတြနဲ႔ ဘဝကို ေလွ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ ဆရာမေဒၚေအးေအးသန္႔ရဲ႕ အေၾကာင္းကိုဖတ္ရတာက အားက်အတုယူစရာပါပဲ။ ဂႏၳဝင္ညီမငယ္မ်ားလည္း မိမိရဲ႕ကိုယ္ပိုင္အရည္အခ်င္းေတြကို တိုးပြားေအာင္လုပ္ရင္း ရည္မွန္းခ်က္ေတြကို ျပည့္ဝေအာင္ တစိုက္မတ္မတ္ႀကိဳးစားအားထုတ္ၾကပါလို႔ တိုက္တြန္းေရးသားတင္ဆက္လိုက္ရပါတယ္ရွင္။
