ဘာေၾကာင့္ တစ္ရက္မွာ ၂၄ နာရီရွိေနတာလဲ။

blank

တစ္ရက္မွာ ဘာေၾကာင့္ ၂၄ နာရီရွိေနရတာလဲလို႔ ေတြးမိဖူးလား။

အဲ့ဒီလို ၂၄ နာရီရွိဖို႔ စတင္သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတာက ေရွးေခတ္အီဂ်စ္ေတြပါ။ သူတို႔ေတြဟာ တစ္ ရက္မွာ ေန႔ဘက္အတြက္ ၁ဝ နာရီ၊ ညဘက္အတြက္ ၁၂ နာရီနဲ႔ ေနဝင္ခ်ိန္ ၁နာရီ၊ ေနထြက္ခ်ိန္ ၁ နာ ရီ စုစုေပါင္း ၂၄ နာရီသတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ညဘက္ ၁၂ နာရီအခ်ိန္ကုိေတာ့ ဒီကန္(decan) လို႔ေခၚတဲ့ ၾကယ္ေလးေတြရဲ႕ ေရြ႕လ်ားမႈကို ၾကည့္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ၾကတာပါ။  အီဂ်စ္ျပကၡဒိန္မွာ တစ္ႏွစ္ကို ရက္သတၱပတ္ေပါင္း ၃၆ဝ ရွိသလို ဒီကန္ ၾကယ္ေလးေတြကလည္း စုစုေပါင္း ၃၆ ခုရွိတာေၾကာင့္ တစ္ပတ္ကို ၾကယ္တစ္ခုစီ ကိုယ္စားျပဳပါ တယ္။ ေႏြရာသီမွာဆိုရင္ ဒီကန္ၾကယ္ေလး ၁၂ ခုဟာ တူညီတဲ့ၾကားကာလနဲ႔ ေကာင္းကင္ကို ျဖတ္ပါ တယ္။ ၾကယ္တစ္ပြင့္အသစ္ထြက္လာတိုင္း ေနာက္ထပ္နာရီသစ္ကို ကူးေျပာင္းတဲ့အဓိပၸာယ္ပါ။ ဤေဆာင္းပါးကို ဂႏၳဝင္ မဂၢဇင္းမွ ေရးသားတင္ဆက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေႏြေန႔ရက္ေတြဟာ ေဆာင္းေန႔ရက္ေတြထက္ ပိုရွည္လ်ားပါတယ္။ တစ္ႏွစ္တာရဲ႕ေန႔ရက္ အ တိုအရွည္ကြဲျပားမႈေတြအလိုက္ နာရီေတြလည္း အတိုအရွည္မတူညီၾကပါဘူး။  B.C ၁၅ဝဝ ေရာက္ ေတာ့ သဲနာရီေပၚလာတဲ့အတြက္ အခ်ိန္ကို တစ္နာရီနဲ႔ တစ္နာရီ တိတိက်က်သတ္မွတ္လာႏုိင္ပါတယ္။ ေန႔ဘက္ ၁၂ နာရီနဲ႔ ညဘက္ ၁၂ နာရီဆိုၿပီး ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ ခဲ့ၾကပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ဂရိနကၡတ္ေဗဒပညာရွင္ ဟစ္ပါးကပ္စ္(Hipparchus) က အီေကြတာလမ္းေၾကာင္းကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေန႔နဲ႔ညကုိ ၁၂ နာရီစီအညီအမွ်တိတိက်က် သတ္္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ရာက ယေန႔ကမာၻမွာ အသံုးျပဳေနၾကတဲ့ တစ္ရက္ ၂၄ နာရီျဖစ္ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။

သိမွတ္ဖြယ္ရာဗဟုသုတေလးေတြ မွ်ေဝဖို႔ စာေစာင္ေလးကို LIKE & SHARE လိုက္ပါဦးေနာ္။